Πολλοί αναρωτιούνται πώς τα γεγονότα της παιδικής τους ηλικίας, ειδικά τα τραύματα, συνεχίζουν να επηρεάζουν τις επιλογές και τη ζωή τους ακόμα και ως ενήλικες. Ο Gabor Mate, ψυχίατρος και ειδικός στο τραύμα, εξηγεί ότι τα παιδικά τραύματα δεν είναι απλώς οδυνηρές αναμνήσεις – είναι βαθιά χαραγμένες εμπειρίες που συνεχίζουν να επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον εαυτό μας, τους άλλους και τον κόσμο.
1. Το Τραύμα δεν είναι μόνο το Γεγονός, αλλά η Επίδραση του στον Εαυτό μας.
Το τραύμα μπορεί να προέρχεται από προφανείς πηγές, όπως κακοποίηση ή παραμέληση, αλλά πολλές φορές σχετίζεται και με «αφανείς» πληγές – συναισθηματικές αμέλειες ή το να μη νιώθει το παιδί αποδεκτό και ασφαλές. Σύμφωνα με τον Gabor Mate, το τραύμα δεν είναι μόνο το ίδιο το γεγονός, αλλά κυρίως ο τρόπος που αυτό το γεγονός επηρέασε το παιδί και την αυτοεκτίμησή του. Τα παιδιά εσωτερικεύουν αυτά τα συναισθήματα και διαμορφώνουν πεποιθήσεις όπως «δεν αξίζω» ή «δεν είμαι αρκετά καλός/ή», οι οποίες επανέρχονται στην ενήλικη ζωή.
2. Αντίδραση στο Τραύμα: Πώς Αναπτύσσουμε Αμυντικούς Μηχανισμούς.
Τα παιδιά που βίωσαν τραύματα συχνά αναπτύσσουν αμυντικούς μηχανισμούς για να αντιμετωπίσουν τον πόνο. Αυτοί οι μηχανισμοί μπορεί να είναι το να αποφεύγουν την εγγύτητα με τους άλλους, να «κλείνονται» ή να επιδιώκουν την τελειότητα για να νιώσουν αξία. Στην ενήλικη ζωή, αυτές οι αμυντικές στάσεις μπορεί να φαίνονται «φυσιολογικές», αλλά εμποδίζουν την ικανότητά μας να επιλέγουμε ελεύθερα και να δημιουργούμε υγιείς σχέσεις.
3. Οι Σχέσεις μας ως Ενήλικες: Ένα Επάγγελμα από το Παρελθόν.
Οι ενήλικες που έχουν βιώσει παιδικό τραύμα τείνουν να προσελκύονται από σχέσεις που αντικατοπτρίζουν τις πληγές τους. Για παράδειγμα, αν ένα παιδί μεγάλωσε με έναν γονιό που ήταν ψυχρός ή επικριτικός, ενδέχεται να επιλέξει συντρόφους που έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά, ακόμη κι αν γνωρίζει ότι δεν θα τον/την κάνουν ευτυχισμένο/η. Αυτό είναι ένας τρόπος να «επαναλάβει» το τραύμα, προσπαθώντας ίσως να θεραπεύσει εκείνη την παλιά πληγή μέσα από την αποδοχή κάποιου με παρόμοιες συμπεριφορές.
4. Αντιδράσεις και Επιλογές: Πώς τα Τραύματα Επηρεάζουν την Καριέρα και τον Στόχο.
Η ανάγκη για αναγνώριση, ο φόβος της αποτυχίας ή η αδυναμία να βάλουμε όρια είναι συχνά σημάδια ανεπίλυτων τραυμάτων. Όσοι μεγάλωσαν σε περιβάλλοντα με αυστηρότητα ή υψηλές προσδοκίες μπορεί να προσπαθούν συνεχώς να αποδείξουν την αξία τους μέσω της καριέρας. Άλλοι αποφεύγουν εντελώς την ανάληψη ευθυνών, φοβούμενοι ότι θα αποτύχουν. Η αυτοεικόνα που σχηματίστηκε στην παιδική ηλικία επηρεάζει έντονα τις επιλογές στην καριέρα και τη ζωή.
5. Παραδείγματα και Προβληματισμός: Αναγνωρίζοντας τον Εαυτό μας στις Επιλογές μας.
-
Έχετε παρατηρήσει επαναλαμβανόμενα μοτίβα στις σχέσεις σας; Π.χ., πάντα προσελκύετε ανθρώπους που δεν σας προσφέρουν ασφάλεια ή εκτίμηση.
-
Σας απασχολεί υπερβολικά η γνώμη των άλλων; Έχετε την ανάγκη να είστε αρεστοί/ή, να αποφεύγετε συγκρούσεις ή να αναλαμβάνετε υπερβολικές ευθύνες;
-
Φοβάστε να αναλάβετε νέες ευκαιρίες; Πολλοί άνθρωποι με ανεπίλυτο παιδικό τραύμα φοβούνται να εκτεθούν σε αλλαγές, γιατί η αποτυχία είναι κάτι που φοβούνται βαθιά.
6. Εργαλεία και Στρατηγικές για Θεραπεία και Ενδυνάμωση.
Η κατανόηση αυτών των μοτίβων είναι το πρώτο βήμα για την απελευθέρωση. Ο Gabor Mate προτείνει μερικά βασικά βήματα:
-
Εξερεύνηση της Προέλευσης: Ξεκινήστε να αναγνωρίζετε τις αόρατες επιρροές από το παρελθόν σας και πώς μπορεί να επηρεάζουν τις σημερινές επιλογές σας.
-
Ανάπτυξη Αυτοσυμπόνιας: Αντί να επικρίνετε τον εαυτό σας για τα μοτίβα που επαναλαμβάνονται, δείτε τα ως συνέπεια των εμπειριών σας.
-
Εύρεση Στήριξης: Η θεραπεία, η υποστήριξη από επαγγελματίες και η ανάγνωση γύρω από το θέμα μπορούν να βοηθήσουν να δούμε την ιστορία μας από μια νέα οπτική, διακόπτοντας τους αρνητικούς κύκλους που μας κρατούν πίσω.
-
Ανάπτυξη Νέων Επιλογών: Κάθε φορά που αναγνωρίζετε μια επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά, δοκιμάστε να την αντικαταστήσετε με κάτι καινούργιο, ακόμα κι αν αυτό μοιάζει δύσκολο.
Προβληματισμός για Σήμερα.
Σκεφτείτε μία επιλογή που κάνετε συχνά και σας οδηγεί σε δυσκολίες.
Ποιο συναίσθημα σας «σπρώχνει» να κάνετε αυτή την επιλογή;
Αν κοιτάξετε το παρελθόν σας, υπάρχει ένα παιδικό τραύμα που συνδέεται με αυτή την παρόρμηση;
Ας επικεντρωθούμε στην κατανόηση, στην αυτοσυμπόνια και στη σταδιακή αλλαγή των επιλογών μας. Η θεραπεία είναι μια διαδρομή, και το ταξίδι προς την αποδοχή του εαυτού είναι μια από τις πιο ισχυρές επιλογές που μπορούμε να κάνουμε.
Συντάκτης: Ελένη Τουρλούκη
